Lieve mensen,

Deze keer richt ik me speciaal tot jullie. Met een verzoek. Dat zit zo: Sjoerd en ik hebben ons mooie huis in Westernieland per 1 juli verkocht. We hebben er jaren met veel plezier en inzet gewoond en zijn nu toe aan de volgende stap. Die gaat er komen, vanaf begin november kunnen we aan de slag in ons nieuwe huis in Groningen. Daar zal het een en ander verbouwd worden, voor de kerst hopen we onze voeten er onder de tafel te steken. Maar daartussen, wat moet er daartussen?

We zijn op zoek naar tijdelijke woonruimte. Iets voor Sjoerd en mij, voor Tammo en Stine, onze twee stabij’s. Iets op maximaal zo’n 20 kilometer van Sjoerds werk in Groningen. Appingedam is een prima optie, Uithuizen ook. Of de stad Groningen. Het zou mooi zijn als er een treinstation of een goede busverbinding in de buurt is, dan kom ik ook nog eens ergens. En de honden, die horen erbij. Van alles zou kunnen: het voorhuis van een boerderij, of antikraak, zolang het maar goed bewoonbaar is.

Zou je willen rondkijken, rondvragen? We hebben ons op allerlei plekken ingeschreven, maar zeven maanden iets huren, dat valt in deze drukke woningmarkt nog niet zo mee. En voor de goede orde: alle vakantiehuisjes die tot nu toe getipt zijn, zijn al bezet of worden per week verhuurd voor een hoogseizoentarief. En in de meeste vakantiehuisjes zijn Tammo en Stine helaas niet welkom.

Het gaat om de periode van half juni tot (eind) december. Twee mensen en twee honden. Weet je iets? Laat het ons weten!

Tammo knort, ik hoor het vertrouwde raspen van zijn ademhaling. Zachtjes, regelmatig, zijn adem is een ondertoon in het leven geworden. Een oude hond is hij nu, die het vooral hebben moet van slapen. Terwijl de dingen gebeuren, slaapt hij. Zo nu en dan wordt hij wakker, laat zich gelden. Een schim van oude tijden, toen hij jong en sterk was. Soms blaft hij. Hard. Meestal als Stine het hem voorzegt, als zij begint te piepen, te gillen, te donderjagen desnoods. Dan wil hij nog graag een duit in het zakje doen. Om even daarna weer over te gaan tot de orde van de dag. Rustig knorren.

We hebben gasten, ze gaan hun eigen gang, ze lezen of wandelen of doen andere dingen. Zo nu en dan komen ze voor de dag. Dan maken we praatjes, dan komt het tot een gesprek over de dingen. Over taal, cultuur, iets maatschappelijks, over de natuur, over hoe het gaat. Of over ons nieuwe huis, dat al een poos ook hun huis is. Ze vertellen, ze vragen, ze luisteren. Wij doen hetzelfde, het gaat op een vloeiende manier, het is bijna onfatsoenlijk om te proberen zo’n gesprek te beschrijven. Omdat het gaat zoals het gaat: goed, het zijn fijne momenten, van onderzoeken, herkennen. Van ontmoeten, vooral.

Want dat is toch wat je ‘am besten’ doet in een gesprek: je herkent iets bij de ander. Je toont, de ander herkent. Je luistert, vraagt door, iets van jezelf vind je in de ander, de ander iets van zichzelf in jou. Contact maken is verkennen, herkennen, erkennen, en in dat vreemde niemandsland ontstaat een web van onzichtbare draden, van vraag en antwoord, van willen weten en van willen vertellen. Fijn dat jij er bent, dat de ander er is, dat is van waarde, en dat draag je samen, door dat ragfijne kwetsbare web, dat door praten en luisteren, door spreken en zwijgen steeds een beetje sterker en vertrouwder wordt, steeds een beetje meer kan dragen. Totdat het een tikje hebben kan. Een tikje, omdat iemand zich niet begrepen voelt, omdat een vraag zeer doet, een antwoord iets openhaalt.

En dan is er weer dat voorzichtige vragen, dan wordt er hersteld, geweven, net zolang tot het web weer sterk genoeg is. We zijn aan het weven met onze gasten. We kennen ze lang, er is voldoende basis. Er is ook een doel: we worden goede buren. We gaan het avontuur aan, van levens delen in huizen die verbonden zijn, de muren en plafonds, de vloeren en leidingen gedeeld. Ons verlangen om ooit te wonen met mensen om wie we geven, om sociaal en cultureel aangehaakt ouder te worden, gaat in vervulling. Niet omdat Sjoerd of ik had bedacht dat het er nu al de tijd voor is. Maar het kwam. De vraag werd gesteld. We zijn begonnen met een antwoord.

De andere buren kennen we inmiddels ook, de eerste draadjes zijn geweven, de intentie is uitgesproken, over en weer: met deze mensen zien we dit avontuur zitten, en zij met ons. Vragen, antwoorden, voorzichtig dat dunne ijs betreden, dat kwetsbaar is als je elkaar nog maar nauwelijks kent. Aarzelend, kleine stapjes voorwaarts. Wil jij mij, ik jou, kunnen we het samen aan? We gaan het durven.

De tijd die komt is een tijd van inpakken, meenemen, achterlaten. Van afscheid, herinnering, o ja, o nee toch. Je haalt wat overhoop als je twaalf jaar in een groot huis woont. Als je twaalf jaar in een klein dorp woont. Tegelijkertijd zijn we aan het weven. En passant wordt ons nieuwe huis nog wat aangepast. Er is voldoende te doen, rondom dat oude, dat voor een deel los moet, en het nieuwe, dat voor een deel opnieuw moet hechten. Draadjes weven, andere juist losmaken, afhechten. Het zijn drukke maanden, vol emotie, en ondertussen wordt het telkens ook gewoon weer avond. Ik stel me voor dat die spin, die zijn webjes weeft, ook gewoon weer slapen gaat. Morgen weer verder waar hij gisteren was gebleven.

Avond dus. We ruimen op. Tammo wordt wakker. Snoeihout gaat in de kruiwagen. Siergras, dat ooit jong en groen en veelbelovend was, dat groeide en bloeide en tot in de diepte van de wintertijd zijn schoonheid spreidde. Dat bescherming bood en een prachtig wintersilhouet gaf. En nu het nieuwe voorjaar komt, maakt het plaats, komt het los van zijn wortels. We hebben het afgeknipt, Sjoerd brengt het naar de bult achter de garage. De eerste groene uitlopers zijn alweer zichtbaar. Tammo komt in beweging, gromt, blaft. Sjokt, drinkt wat uit de vijver. Hij heeft het hier voor het zeggen. Laat dat duidelijk zijn.

Zal ik het zwembad reserveren, dacht ik. Vanaf donderdag kan het, een uur per dag. Je kan er lange banen trekken, langer dan ik nu redden zou, met mijn ongeoefende lijf na een Coronajaar met weinig zwemwater. Omkleden langs de rand, na afloop koud douchen, zo houd je de kans op besmetting klein. Het leek me een leuk idee. Maar naarmate de dag dichterbij komt steeds een beetje minder. Het lijkt me koud en ver, de afstand tussen warm water en warme kleren.

Vandaag wordt het veertien graden, morgen achttien, hier en daar twintig. Maar daarna. Elf, tien, acht. Net als ik lekker op gang kom, de korte broek uit de kast, misschien even de tuin in voor een klusje, als de zomer in zicht is, wordt het ineens weer acht graden! Ik vrees dat de pers komt kijken, dikke jassen aan, camera mee. Een microfoon aan zo'n lange hengel, om te zien wie het waagt om zijn veel te lange baantjes te trekken met veel teveel afstand tussen warm water en warme kleren. Daar willen ze wel een schamper filmpje van uitzenden. Klappertandend, kippenvel.

Het weer lokt om naar buiten te gaan. De honden mee om een eindje te sjouwen, en ze dan thuis met een bak vlees gerust te stellen voor de komende paar uur. Zodat ik schrijven kan en mijn gedachten ordenen. We hebben ons huis verkocht, we gaan hier weg. Wat haalt dat overhoop? En ook: we gaan ergens naartoe. Verheugen, zenuwachtig zijn. En dan nog: de tijd tussen weggaan en aankomen. Zeven maanden. Geen idee waar ik die doorbrengen ga. Nog steeds niet.

Je zou kunnen zeggen: ik sta op, ik ga een eind lopen. Dan weet je dat je weggaat. Dat je ook weer thuiskomt. Maar hier weggaan en ergens anders aankomen, dat is iets anders. Ja, zeggen sommige mensen, dat doe je altijd. Je cellen veranderen, je groeit, je wordt ouder. Degene die vertrok is niet dezelfde als die aankomt. Je huis, je honden, alles is al na een half uur niet meer hetzelfde. En toch, thuiskomen is vertrouwd. Over een poosje hebben we een ander huis. Ik weet al hoe het er daar uitziet. Waar de muren staan, wie de buren zijn. Hoe ik het hebben wil, waar de wc komt, de eettafel, het bed.

Dat het weer een thuis gaat worden, lijkt me logisch. Je pakt de spullen uit, zet ze in de kast. Je zet het eten op tafel, je ruimt af. Knipt een lampje aan, leest nog even in de krant. Je knipt het lampje uit, zegt elkaar welterusten. Je slaapt nog even niet, omdat je hoofd tolt. Uiteindelijk lukt het wel. En dan is het ochtend, je vraagt je af waar je bent. En het dringt vanzelf tot je door: ik ben hier thuis. Als je dat maar vaak genoeg doet, met je eigen spullen om je heen, je eigen honden, je eigen liefste, dan lukt dat wel. Overdag de dingen doen, ’s avonds in slaap vallen, je ‘s morgens soms nog even afvragen waar je ook alweer bent.

Maar zover is het niet. Eerst moet alles overhoop, los van de muur, uit de kasten. Oud zeer kom je tegen, oude liefde. Het ruwt je een beetje op, het gaat van binnen zeer doen, schuren, prettig of onprettig, allebei. Alles wat meegaat, moet in dozen, alles wat niet meegaat moet in andere dozen. En die dozen moeten ergens opgestapeld tot er een auto komt die ze meeneemt. Je raakt dingen kwijt die je nooit meer terugvindt. Je vindt dingen terug die je nooit was kwijtgeraakt, je vindt dingen waarvan je niet eens wist dat je ze had, of nog had. Ze gaan in dozen, ze gaan mee of ze gaan niet mee. Hoe dan ook: alles gaat hier weg. Net als jijzelf, je gaat hier ook weg. Ergens heen.

Een tussenhuis. Het huis tussen andere huizen in. Van hier naar daar, maar nu nog even niet, er komt eerst nog iets tussen. Meestal is dat geen goed bericht: ‘Ik zou naar je toe maar er kwam iets tussen.’ Het oude huis ken ik als mijn broekzak. Ik heb het ontworpen, ik heb het verbouwd, de lijntjes getrokken, de kamers gekleurd. Twaalf jaar hebben we er doorgebracht, de liefste en ik. De ene hond is er oud geworden, de andere nog jong en speels gebleven. We zijn er getrouwd. Over iedere drempel heb ik mijn voeten getild. Straks komt het nieuwe, ik leer de lijntjes kennen, trek er een paar nieuwe bij. Maar eerst dus het tussenhuis. Leeg vel, geen lijntjes, geen kleur. Ik weet nog niet waar ik ’s morgens wakker word om me af te vragen waar ik ook alweer ben.

Van warm water naar warme kleren, oké. Maar daartussen.

Sjoerd zou met de bus van acht uur vier. De bus kwam niet. Hij belde mij vanaf de bushalte, ik nam niet op. Dus moest hij terug naar huis, om acht uur negen in de ochtend, door iets meer dan een miezerige regen. Toen hij thuis kwam, de deur opendeed, hoorde ik hem, begreep wat er was en stapte alvast achter mijn computer vandaan. Met pantoffels aan de jas aan, de deur uit, want veel tijd was er niet. Deur op slot, hij liep vooruit naar de auto, ik knipte die alvast open met de afstandbediening. Ik reed stevig maar niet te hard, ongelukken wilde ik niet maken in dat grijze regenweer, dat fietsers zonder licht onzichtbaar maakt. De boerenwagen die zonder lampje langs de kant van de weg stond, kon ik net ontwijken. Negen minuten waren er nog over om de trein te halen. ‘Anders breng ik je naar Groningen, hoor’, zei ik. Het stelde hem gerust, hij joeg me niet op, ik nam de straathobbels, stopte bij de kruising, gaf gas omdat er niets aankwam. In de achtste minuut kwamen we aanrijden bij het station, de overweg ging al dicht, de lichten knipperden, de bel rinkelde. Ik draaide voor de overweg rechtsaf, gaf wat gas en stopte vlak voor het station. Sjoerd stapte uit, had nog net tijd om me te bedanken en terwijl ik de auto keerde, kwam de trein voorrijden, bliebte de kaartleesmachine, stapte Sjoerd in. Op een sukkeldrafje kon ik terug naar huis, waar de radio aanstond, het licht brandde, de honden me niet hadden gemist.